Στιγμα απαιτησεων για νεο πλαισιο φορολογιας
Το ζήτημα της φορολογικής μεταρρύθμισης, τέθηκε επί τάπητος την Πέμπτη στο πλαίσιο του Cyprus Forum, με τους συμμετέχοντες σε πάνελ συζήτησης να απαιτούν ένα δίκαιο, απλό και αποτελεσματικό πλαίσιο φορολογίας, τονίζοντας παράλληλα την σημασία της πολιτικής συζήτησης, ώστε η μεταρρύθμιση να έχει πολιτική νομιμοποίηση.
Σε ότι αφορά την πρόοδο της διαδικασίας που βρίσκεται σε εξέλιξη για την φορολογική μεταρρύθμιση, η Ανώτερη Λειτουργός ΦΠΑ, Επικεφαλής της Μονάδας Φορολογικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών, Νάγια Συμεωνίδου, μιλώντας στο πάνελ με συντονισμό εκ μέρους της StockWatch, ανέφερε ότι δεν έχει γίνει ακόμα σύνθεση του φορολογικού πλαισίου, καθώς επί του παρόντος εντοπίζονται τα προβλήματα του συστήματος.
Εντοπίζονται προβλήματα, δεν καθορίστηκε πολιτική
Η κ. Συμεωνίδου, απαντώντας σε ερώτηση αν περιλαμβάνεται στη μεταρρύθμιση η φορολόγηση του πλούτου, ανέφερε ότι ένας πυλώνας που έχει τεθεί είναι η αντιμετώπιση των ανισοτήτων.
Η φορολόγηση του πλούτου, προέκυψε μετά από μελέτες του ΟΟΣΑ, επεσήμανε, σημειώνοντας ότι ακόμη δεν έχει καθοριστεί η πολιτική, «καθώς βρισκόμαστε στην ανάγνωση των μακροοικονομικών και επιδόσεων της οικονομίας και των φόρων και στον εντοπισμό των προβλημάτων».
«Δεν έχουμε ακόμη συνθέσει το φορολογικό πλαίσιο. Είμαστε στο στάδιο που συνθέτουμε τις ανάγκες που αναφέρονται από διάφορους φορείς, την οικονομία και τα κοινωνικά σύνολα και τώρα πρέπει να συνθέσουμε, ώστε να φθάσουμε σε ένα αποτέλεσμα που να είναι αποδεκτό από όλη την κοινωνία», επεσήμανε.
Περίπλοκο, αλλά πλήρως εναρμονισμένο το σύστημα
Η κ. Συμεωνίδου σημείωσε ότι το νομοθετικό σύστημα της Κύπρου είναι πλήρως εναρμονισμένο με όλους τους διεθνείς κανόνες, αναφέροντας ότι έχουμε υιοθετήσει όλες τις δράσεις του ΟΟΣΑ, παρόλο που δεν είμαστε μέλος, προσθέτοντας ότι οι κανόνες μας συνάδουν με τους κώδικες δεοντολογίας, με τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων και με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
«Θεωρούμε ότι παρόλο που είναι περίπλοκο το φορολογικό πλαίσιο και μπορεί να δυσχεραίνει τις επιχειρήσεις, είναι εναρμονισμένο».
«Σίγουρα η βελτίωση του τρόπου διατύπωσης του νομοθετικού πλαισίου, θα βοηθήσει και στην πλήρη συμμόρφωση των επιχειρήσεων», υποστήριξε, αναφέροντας ότι εάν υπάρχει κάποια διάταξη που αφήνει περιθώρια για φοροδιαφυγή, πρέπει να διορθωθεί.
Αυτό, υπέδειξε, θα είναι μέρος του έργου της φορολογικής μεταρρύθμισης, «δηλαδή να κλείσουμε οποιαδήποτε μικρά ίσως περιθώρια υπάρχουν για φοροδιαφυγή».
Επεσήμανε, ωστόσο ότι «δεν μπορούμε να πούμε ότι το φορολογικό μας σύστημα επιτρέπει την φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή».
Τόνισε ότι ο σκοπός του φορολογικού συστήματος είναι να στηρίξει το βιοτικό επίπεδο των πολιτών μιας χώρας. «Εάν πετύχει το φορολογικό σύστημα, θα πετύχει και ο στόχος ενός κράτους να έχει ένα καλό βιοτικό επίπεδο για τους πολίτες του», ανέφερε.
«Εμείς σαν τεχνοκράτες αλλά και το ΚΟΕ, θα προσπαθήσουμε να ακούσουμε όλες τις απόψεις που έχουν ακουστεί μέχρι σήμερα και να τις λάβουμε υπόψη», είπε, αναφέροντας ότι κάνουμε μια συνεχή προσπάθεια και συνεχή διαβούλευση με όλους τους φορείς.
«Παράξενος» ο τρόπος της μεταρρύθμισης
Ο Διευθυντής Έρευνας του Φορολογικού Παρατηρητηρίου ΕΕ, Παναγιώτης Νικολαΐδης, ο οποίος συμμετείχε στη συζήτηση διαδικτυακά, ανέφερε ότι δεν έχουν δοθεί μέχρι στιγμής πληροφορίες για το τί θα γίνει στη φορολογική μεταρρύθμιση.
Σημείωσε ότι η κάθε κυβέρνηση που εκλέγεται, θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από κάποια φορολογική πρόταση, η οποία να είναι κοστολογημένη, σημειώνοντας ότι θα πρέπει να ξέρουμε τι ψηφίζουμε.
Σημείωσε ότι «είναι λίγο παράξενος ο τρόπος που έγινε η πολιτική οικονομία της φορολογικής μεταρρύθμισης, επειδή έχει δοθεί σε κάποιο εξωτερικό παράγοντα, ο οποίος δεν έχει δημοκρατική νομιμοποίηση και δεν ξέρουμε ακριβώς τι συζητείται».
Αναφερόμενος στις διεθνείς εξελίξεις, σημείωσε ότι ο ελάχιστος εταιρικός φόρος στο 15% που συμφωνήθηκε το 2021, μας επηρεάζει άμεσα, ενώ έκανε αναφορά και στη σημασία της αυτόματης ανταλλαγής φορολογικών πληροφοριών.
Σημείωσε ότι ένα σημαντικό στοιχείο που θα πρέπει να αντιμετωπίσει η φορολογική μεταρρύθμιση είναι οι ανισότητες και η αποτελεσματική φορολόγηση των υψηλών εισοδηματικών εκατοστημορίων.
Πρόσθεσε ότι ο χαμηλός φορολογικός συντελεστής της Κύπρου, επηρεάζει τις ανισότητες, παρατηρώντας ότι θα πρέπει να απαντήσουμε στο ερώτημα τι κοινωνικό κράτος θέλουμε.
Ο κ. Νικολαΐδης. ανέφερε ότι ακόμη μας θεωρούν φορολογικό παράδεισο λόγω των εταιρειών κέλυφος που έχουμε αρκετές στην Κύπρο.
Υπέδειξε ταυτόχρονα, ότι δεν πρέπει να υπάρχουν εξαιρέσεις στους φόρους, επισημαίνοντας ότι κάποια νομοθετήματα έγιναν για μια χούφτα ανθρώπους, όπως για παράδειγμα η παραχώρηση φορολογικών ελαφρύνσεων και εκπτώσεων για ταλέντα κτλ.
Εφ’ όλης της ύλης μεταρρύθμιση
O Πρόεδρος του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου και συνέταιρος της PwC Κύπρου, Νίκος Χιμαρίδης, τάχθηκε υπέρ μιας εφ’ όλης της ύλης φορολογικής μεταρρύθμισης, ώστε να περιλαμβάνει τόσο άμεσους, όσο και έμμεσους φόρους, ώστε να γίνει πιο σωστό το φορολογικό πλαίσιο.
Τόνισε ακόμη ότι πρέπει να απλοποιηθεί το όλο σύστημα και επεσήμανε ότι 7 περίπου φορολογίες δημιουργούν τεράστια σύγχυση, υποστηρίζοντας ότι το σύστημα πρέπει να γίνει πιο ευέλικτο για να συνάδει με τη σύγχρονη εποχή.
Η εισήγηση για θέσπιση φορολογικού συμβουλίου
Σημειώνεται ότι ο ΣΕΛΚ εισηγείται τη θέσπιση θεσμικού οργάνου, όπως το φορολογικό συμβούλιο για να μπορέσει να παρακολουθεί πιο στενά την όλη φορολογική πολιτική του κράτους.
Επεσήμανε ότι έρχονται πολλές αλλαγές από την Ευρώπη και διεθνώς, τις οποίες θα πρέπει να παρακολουθούμε.
Αναλύοντας την εισήγηση, είπε ότι το φορολογικό συμβούλιο θα είναι κάτω υπό την αιγίδα του υπουργείου Οικονομικών, αλλά θα περιλαμβάνει τους εμπλεκόμενους φορείς, το τμήμα φορολογίας, το τμήμα τελωνείων, παράγοντες του επιχειρηματικού τομέα, οι οποίοι θα παρακολουθούν αυτές τις εξελίξεις.
Αναγκαία η δημοκρατική νομιμοποίηση για φορολογική πολιτική
Ο Χάρης Γεωργιάδης, βουλευτής, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Κληρίδη και πρώην υπουργός Οικονομικών, σημείωσε ότι η φορολογική πολιτική είναι εξόχως πολιτική, με πολιτική άποψη, με πολιτικό χρώμα, με ιδεολογικό στίγμα.
Τόνισε ότι οι αποφάσεις για τη φορολογική πολιτική, πρέπει να λαμβάνονται με δημοκρατική νομιμοποίηση.
Σημείωσε ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η γνώμη των τεχνοκρατών, του υπουργείου Οικονομικών, του ιδιωτικού τομέα καθώς και των συντεχνιών, καθώς και να υπάρχει εναρμόνιση με τις υποχρεώσεις μας ως κράτος μέλος της ΕΕ και τις διεθνείς τάσεις, τονίζοντας ότι η φορολογική πολιτική θα πρέπει να παραμείνει μια πολιτική, δημοκρατική διεργασία.
Υποστήριξε ότι ένα φορολογικό σύστημα δεν θα πρέπει να παραμένει στατικό, διαφωνώντας με την άποψη ότι το φορολογικό πλαίσιο δεν άλλαξε από το 2002, αφού όπως επεσήμανε, έγιναν αρκετές αλλαγές, όχι πάντα θετικές.
Τάχθηκε υπέρ των συχνών, σε διαρκή βάση αλλαγών, αναφέροντας ότι η οικονομία δεν αλλάζει μία φορά κάθε 20 χρόνια, υποδεικνύοντας ότι πρέπει στη φορολογική μεταρρύθμιση, να γίνει «γερή δόση αλλαγών».
Επεσήμανε ότι υπάρχουν φορολογίες που πρέπει να φύγουν εντελώς, όπως το τέλος χαρτοσήμου και άλλες που πρέπει να απλοποιηθούν.
«Μικρό καλάθι» για επερχόμενες αλλαγές
Ωστόσο, ο κ. Γεωργιάδης, εξέφρασε την άποψη ότι το φορολογικό σύστημα δεν θα αλλάξει άρδην μέσω της μεταρρύθμισης.
Τόνισε ότι οι όποιες αλλαγές, θα πρέπει να είναι δημοσιονομικά ουδέτερες και δεν πρέπει να αυξηθεί το φορολογικό βάρος, επισημαίνοντας ότι η φορολογική πολιτική δεν είναι άσχετη με τη δημοσιονομική πολιτική, με την κοινωνική και αναπτυξιακή πολιτική.
«Ο στόχος δεν πρέπει να είναι να αυξηθούν οι φόροι», ανέφερε τασσόμενος υπέρ στοχευμένων ελαφρύνσεων, απλοποίησης και ανακατανομής.
Ο κ. Γεωργιάδης, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα, ανέφερε ότι βλέπει θετικά την αύξηση του εταιρικού φόρου στο 15%, σημειώνοντας ωστόσο, ότι όσα έσοδα προκύψουν, θα πρέπει «να τα δώσουμε πίσω» σε άλλες φορολογίες.
Σημείωσε ότι η αύξηση του εταιρικού φόρου, μπορεί να γίνει γρήγορα, υποστηρίζοντας πως δεν χρειάζεται να περιμένουμε «μελέτες που παίρνουν περισσότερο χρόνο απ’ ότι πρέπει».
Επεσήμανε ότι η αύξηση των φορολογιών, δεν φέρνει πάντοτε και αύξηση των φορολογικών εσόδων, καθώς η επιβολή φόρων εάν δεν γίνει σωστά, επιβαρύνει την οικονομική δραστηριότητα, συμπιέζει αντί να ενθαρρύνει την ανάπτυξη και επιφέρει μείωση των εσόδων.
Αξιολόγηση σημερινών δεδομένων
Ο οικονομολόγος, Επικεφαλής του Τομέα Οικονομίας του ΑΚΕΛ, Χάρης Πολυκάρπου, ανέφερε ότι έχουμε ένα φορολογικό σύστημα που δημιουργήθηκε κατά βάση από το 2022, ενώ από τότε έχουν αλλάξει τα οικονομικά δεδομένα, τόσο σε επίπεδο συνολικής οικονομίας, αλλά και σε επίπεδο νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Ενδεικτικά, ανέφερε ότι από το 2022, οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 50%, όμως, υπέδειξε, οι φορολογικές κλίμακες στο φόρο επιδόματος είναι οι ίδιες.
Σημείωσε ότι θα πρέπει να αξιολογήσουμε τα σημερινά δεδομένα, πού βρίσκεται το σημερινό βιοτικό επίπεδο και εάν το φορολογικό σύστημα ανταποκρίνεται στα σημερινά δεδομένα.
Παράλληλα, επεσήμανε ότι ενώπιον μας σε επίπεδο οικονομίας, έχουμε επίσης νέες προκλήσεις.
«Πέραν των διεθνών υποχρεώσεων που έχουν να κάνουν με την πράσινη φορολογία, τις διεθνείς υποχρεώσεις στο κομμάτι του εταιρικού φόρου, έχουμε και προβλήματα ενώπιον μας για τα οποία το κράτος απαιτείται να λάβει γενναίες αποφάσεις, είτε αυτά αφορούν την ενέργεια, είτε την κλιματική αλλαγή, κάτι που προϋποθέτει έσοδα για το κράτος.
Να επεκταθεί η φορολογική βάση
Ο κ. Πολυκάρπου, τόνισε ότι τα έσοδα δεν θα πρέπει να προέρχονται μονοδιάστατα, από ένα συγκεκριμένο κομμάτι που πληρώνει σήμερα φόρους.
«Θα πρέπει να εξετάσουμε εάν υπάρχει αναγκαιότητα να επεκτείνουμε τη φορολογική βάση και σε κομμάτια που έχουν ένα πολύ προνομιακό καθεστώς, είτε σε κομμάτια που δεν είχαμε μέχρι σήμερα συνολική ρύθμιση για να προσφέρουν έσοδα στο κράτος».
Αναφέρθηκε στη διεθνή αντίληψη ότι η Κύπρος έχει ένα πολύ προνομιακό φορολογικό σύστημα, τονίζοντας ότι η φορολογική πολιτική είναι ένα αξιόπιστο εργαλείο για να πείσουμε ότι είμαστε αξιόπιστοι και σοβαροί, ενώ η φορολογική μεταρρύθμιση, είναι ένας τρόπος να πείσουμε διεθνώς ότι είμαστε ένας σοβαρός και αξιόπιστος προορισμός.
Τόνισε ότι δεν θα πρέπει να ισοπεδώσουμε ένα φορολογικό σύστημα που έχουμε, ωστόσο επεσήμανε ότι δεν θα πρέπει να επιχειρήσουμε φορολογική μεταρρύθμιση που θα περιοριστεί στην αλλαγή ενός ή δύο φορολογικών συντελεστών.
«Πρέπει να τολμήσουμε να αλλάξουμε νομοθεσίες και κυρίως να περιορίσουμε τις νομοθεσίες που διέπουν το φορολογικό σύστημα και να κάνουμε αλλαγές που όντως καθορίζουν και βελτιώνουν όχι μόνο το πόσα πληρώνει κάποιος, αλλά και το ποιος πληρώνει και τολμώ να πω και το ποιος δεν πληρώνει, να καταφέρουμε να τον φέρουμε μπροστά και να μειώσουμε τη φοροαποφυγή ώστε να πληρώνει.
Ο κ. Πολυκάρπου υποστήριξε ότι στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης δεν έχει γίνει πολιτική συζήτηση.
Σημείωσε παράλληλα ότι εάν δεν προχωρήσουμε σε καμία αύξηση φόρων και την ίδια ώρα, το κράτος δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών, τότε σημαίνει ότι οι πολίτες που δεν παίρνουν καμία κοινωνική στήριξη, πληρώνουν μια έμμεση φορολογία.
Τάχθηκε υπέρ ενός πιο δίκαιου, πιο απλού και πιο αποτελεσματικού συστήματος, κάνοντας λόγο για ανισορροπία όσον αφορά το ότι η Κύπρος βασίζεται στην είσπραξη έμμεσων φόρων.
Source: Στίγμα απαιτήσεων για νέο πλαίσιο φορολογίας | Stockwatch – Παράθυρο στην Οικονομία
